ویکیپدیا به دلیل ماهیت خاص خود، هرگز منبعی قابل اعتماد و موثق نبوده است. در حالی که باید در ذکر کردن ویکیپدیا به عنوان منبع در مقالهها به شدت احتیاط کرد، اما این وبسایت همواره یکی از کاربردیترین منابع بسیاری از کاربران برای دریافت اطلاعات سطحی از هر موضوعی به شمار میرود. استفاده از سرویس ویکیپدیا در بسیاری کشورها آزاد است؛ با این حال امکان دسترسی به بزرگترین دایرهالمعارف آنلاین جهان همچنان در بسیاری از نقاط جهان غیرقانونی است.
حال برای این دسته از کاربران، الکس مافت نسخهای از وبسایت ویکیپدیا را در فضای دارک وب و از طریق مرورگر تور محیا کرده است. وی طی توییتی گفت:
من بهطور آزمایشی ویکیپدیا آنیون (Wikipedia Onion) را توسعه دادهام و آن را برای چند روز فعال نگه خواهم داشت.
مرورگر تور به کاربران امکان گشتوگذار در محیط اینترنت بدون ردیابی را میدهد. این مرورگر اطلاعات کاربران را از چندین روتر عبور میدهد تا محل آنها را مخفی نگه دارد. مرورگر تور همچنین در کنار امکان مرور اینترنت بدون شناسایی اطلاعات، دسترسی به دارک وب را نیز میسر میکند. در حالی که استفاده از این مرورگر در بسیاری از کشورها غیرقانونی است؛ اما در برخی از مناطق جهان که محدودیتهای زیادی برای فعالیت اینترنتی وجود دارد، ابزاری محبوب محسوب میشود. همچنین بسیاری از مؤسسات مطرح مانند نشریهی نیویورک تایمز، از تور برای مقاصد خاصی بهره میبرند.
نسخهی حاضر ویکیپدیا در دارک وب تنها بهصورت Read-Only ارائه میشود تا از تغییر اطلاعات موجود در آن توسط برخی کاربران با قصد سواستفاده، جلوگیری شود. در حال حاضر بنیاد ویکیمدیا (مالک ویکیپدیا)، از نسخهی دارک وب این سایت پشتیبانی نمیکند. با این حال مافت علاقهی خود را جهت استفادهی این بنیاد از سرویس وی اعلام کرده است. وی گفت:
من خوشحال میشوم اگر ویکیمدیا از این سرویس یا راهحل خود برای ارائهی ویکپدیا در دارکوب بهره ببرد. وجههی مهم این موضوع از نظر من، نمایش این طرح بوده است و ابزار متنباز EOTK من بدون هزینه، بهخوبی موفق به اثبات این طرح شد.
توسعهی نسخهی مخصوص ویکیپدیا برای دارکوب پیش از این نیز از سوی برخی افراد و نهادهای مطرح شده بود؛ اما مافت اولین فردی است که موفق به اجرای آن شده است. وی در توییت خود به این موضوع اشاره کرد که این سرویس را برای اثبات ابزار خود چند روزی فعال نگه خواهد داشت؛ با این حال انتظار میرود این متخصص اینترنتی راهحلهای دیگری برای ارائهی بلندمدت این دایرةالمعارف در اختیار کاربران قرار دهد.
منبع : زومیت